1 Maccabaeus 3

III. Jewsmi hna hruaitu Judas Makabee

(166 – 160 BC) Judas Makabi thangṭhatnak 

3 1Cun, Makabi ti in hngalh mi a fapa, Judas nih khan a pa hmun cu a lak. 2 A unau dihlak le a pa sin ah a rak i fon mi vialte nih khan amah cu an ṭanpi i Israel ca ah biatiamnak he an tuk.

3Amah nih a miphun minthannak kha a kauhter. Amah cu mikei bang in ṭangphaw kha aa hruk i raltuknak taisawm kha aa sawmh; raltuknak pakhat hnu pakhat a tuah, ralkap rian ngan tlai hna kha a hriamnam in a ven hna. 4Amah cu ral a tuk tikah chiandeih ko a lo, saseh awkah a awn mi chiandeih no bantuk a si. 5Amah nih Phungbia a kaltak mi hna kha an neh zulh in a dawi hna, a miphun hnahnawhnak a pe mi hna kha meiphu ah a paih hna.  6Phungbia a kaltak mi hna nih an ṭih i an au, thil ṭha lo a tuahtu vialte cu chim awk ngei lo in a tuah hna, cun a uknak tang ah cun luatnak a um.  7A tuahsernak in siangpahrang tampi hna kha lungfahnak le a Jacob kha lawmhnak a pek, amah kong ruah cu zungzal thluachuahnak a si.8 Judah khuapi hna ah khan a kal  i Phungbia a dohmi hna kha a thianh hna, cun Dantatnak kha Israel in a leh.  9A min cu vawlei deng tiang a thang i rawhralnak a tong mi hnalei ah a ṭang peng.

Judas i khuatuan hlawhtlinnak hna

10 Cu khawh in Apollonius cu Israelmi hna kha tuk awkah Jentailmi hna le Samaria in ralkapbu nganpi cu a cerpi hna. 11Judas nih a theih tikah amah ton awkah a va kal, amah kha a dawi i a thah.  Mi tampi cu hliamhma an pu i a tang mi cu an zam.  12 An hranchaw cu an chuh hna i Apollonius vainam kha Judas nih a lak, raltuknak ah a nun chung a hman. 13 Judas nih zumtu a ralkap hna le kha lio ralkap thazaang fonh in a rak tho ti kha  14 Siria ralbawi Seron nih a theih tikah anih nih, "Siangpahrang nawl zei a rel lo mi Judas le a bawmtu hna hi ka tuk hna ahcun minṭhatnak le pennak chung i upatnak ka co lai,” tiah a ti. 15 Cucaah Israel kha teirul cham awkah amah a bawmtu zum lotu ralkap bu ṭhawngṭhawng he raltuk aa thawh ṭhan. 16 Beth-Horon chukzuan a phanh deng ah khin Judas cu amah dir-onh awkah mi tlawmte lawng he a va chuak. 17Sihmanhsehlaw anmahlei ah a rak ra mi ralkapbu kha an hmuh hna tikah Judas kha, "Kannih, hi tluk tlawm mi nih hin zei tin dah khi tluk tam cu kan doh khawh hna lai? Zoh hmanh nihin zei hmanh kan ei rih lo caah rawlṭam in kan thi cang lai," tiah an ti. 18 Judas nih, "Vancung hmaika ah tlawmte nih tampi tei cu a fawite, luatnak cu mi tampi thawng in  asi lo,  mi tlawmte si zong ah aa khat ko; 19 zei tin tiah raltuknak chung i teinak cu ralkap milu ah aa hngat lo; Vancung nih ṭhawnnak a pek. 20Annih cu kanmah le kan nupile kan fale hna kha hrawh dih awkah le kan thilri hna kha fir le lak dih awkah an ra; 21 sihmanhsehlaw kannih cu kan nunnak le kan Phungbia hna caah kan doh  mi a si, 22cucaah anmah cu kan hmaika ah hin maan ko in a rial awk ah  ṭih hna hlah u," tiah a ti hna. 23A bia a dih bak in Seron le a ralkap hna cu ruah lo pi  in a zuanhnawh hna i a tei hna. 24 Judas nih annih kha Beth – Haron in nelrawn tiang a dawi hna. Minung zariat tluk an thi i a tang mi hna cu Filistin ram ah an i dor. 25Judas le a unau hna kha mi nih an ṭih cang hna i an pawngkam minung hna cu ṭihphannak in an khat cang. 26 A min cu siangpahrang hnakhaw tiang a phan i miphun hna lak ah khan Judas le amah raltuknak kong lawngte an ceih cang.

Antiochus nih Persia le Judea ram tuk a timh. Lysias pennak

27 Hi thawng a theih tikah Antiochus cu a thin a hung ngaingai; cucaah a pennak chung i ralkap vialte kha ral ram i kal awk ah a timhter hna. 28A chaw inn kha a hun i a ralkap kha kumkhat thahlawh cio a phawt hna i annih kha timhcia in um awkah a cah hna. 29Cu tikah a chawva kuang in phaisa cu a dih dengmang cang i ramṭhen hna in ngunkhuai hna cu an zor chin lengmang cang ti kha a hmuh, cucu hlanpi in a rak um mi phunglam hna kha a hrawh hna ruang ah ram chung ah a tlung lungkhah lonak le rawhnak an tlun caah a si. 30Atu a phan mi cu voikhat lawng a si ti lo, amah hlan i siangpahrang hna nakin laksawng le ṭuanman tampi a rak pek tawn mi kha a pehzulh khawh ti lo caah ti a si.  31Hi banuk in harnak a ton tikah biachahnak a tuah mi cu Persia kha ka tuk lai, cun an ramṭhen hna cu ngunkhuai tampi ka kholh hna lai i a herh mi tangka ka hmuh lai ti si. 32 Cucaah miṭha le siangpahrang chungkhar chung in bawi pakhat, Lysias kha, a rak kir hlan lo Zufretis tivapi le Izip ramri karlak i a rian hna kha ṭuanvo lak i 33a a fapa Antiochus kha ca chimh awkah ṭuanvo a pek. 34 Antiochus nih amah kha a ralkapbu i hnarcheu, vui he a pek i amah kha zei dah a tuah duh, a bik in Judea le Jerusalem i khua a sa mi hna he pehtlai in, 35cun Jerusalem i a tang mi hna ralchanh in, cucu an rak philh lonak kha hloh dih hrimhrim awk, 36 Judah ram khuazakip ah khan ram dang mi hna umter i an ram kha camcawhfung zuh i phawt awkah a si. 37 Siangpahrang cu a tang mi kha a ralkapbu  hnarcheu kha aa kalpi hna i kum 147 kum ah a pennak khualipi Antioch in aa thawh; Zufretis tivapi kha a tan i chaklei ramṭhen hna kha a culpah hna.

Gorgias le Nicanor nih Syria ralkap cu Judealei ah an hruai hna

38Lisias nih cun siangpahrang Hawikom hna lak i nawl a ngei ngai mi Nicanor le Gorgia hna he, Dorimenis fapa Ptolemy kha a thim, 39 cun siangpahrang nawl pek bang in Judah ram kha chim i hrawh dih awkah a kuttang i ke ralkap thong sawmli le rang ralkap thongsarih kha a thawhpi hna. 40 Ralkap cu an ningpi in an i thawh i Emmau pawngkam nelrawn kha an phan i mahka ah cun an riak. 41 Cucu ramchung chawlet hna nih an theih tikah sui le ngun tampi, cun cikcin hna zong i put in Israelmi hna kha sal ca ah cawk ding bantuk in an rak phan.  Idomia le Filistin minung hna nih an rak zulh hna.  42Judas le a unau hna nih thil si ning cu a zual chin lengmang ti le an ram chung ah ralkapbu hna riahbuk an khuar cang ti kha an hmuh; siangpahrang zong nih kan zapi in hrawh dih ding ah nawl a pek cang hna ti kha an hngalh. 43 Cucaah pakhat le pakhat kha, "Kan miphun hna hrawhpiak a si mi kha rul ṭhan usi law kan hmunthiang ca ah ral tho usih," tiah an i ti. 44Cucaah raltuknak ding timhlamh awk le Pathian zaangfah le zawnruahnak an hmuh naklai thlacam awkah tonpumhnak an tuah.

45 Jerusalem cu thetse ram bang a car cang, a fale aho hmanh an lut in an chuak ti lo.  Hmunthiang cu Khualipi a la mi ram dangmi hna nih an ke in an lamh i Jentailmi hna umnak ah a cangcang. Jacob ca ah lawmhnak a um ti lo i tingtang le thanglawi aw a leng ti lo.

Judahmi hna cu Mispah ah an i pum

46 An i ton hnu ah Jerusalem khattelei ral, Mispah ah khan an kal; zei cah tiah Mispah cu Israelmi hna thlacamnak a rak si. 47Cu ni cu rawl an ulh i buri an i hruk, cun an lu kha vutcam an i phulh i an hnipuan an thleh hna. 48Cucu Jentailmi hna nih hruainak in an pathian deu mithmai a kawl lai bang in annih zong Phungbia Cauk kha an kau ve. 49Cun tlangbawi thilthuam hna cu thlaithar le cheuhra cheukhat hna he an rak put i an biakamnak caan a tlinh mi Nazirites hna kha hmai an sakter hna. 50Cun van cau in hiti hin an au:  "Mah mi hna hi zei tin dah kan tuah hna lai i khua zei ah dah kan kalpi hna lai?  51Na hmunthiang cu an ke in an lamhchih i an buar cang; na tlangbawi hna cu ningzak in an hraam cang; 52cun Jentailmi hna cu kanmah hrawh awkah an ṭangṭi cang: kanmah ca ah zei bantuk ruahnak dah an ngeih ti cu na hngalh ko. 53Na kan bawmh lo a si ahcun zei tin dah kan doh khawh hna lai?’ tiah thla an cam. 54Cu hnu ah muko an tum i fakpi in an au.

55Cun Judas nih a mi hna kha thongkhat bu, zakhat bu, sawmnga bu le pahra bu ti in hruaitu kha a thimpiak hna.  56Inn a sa lio mi, nupi a ṭhi deng mi, mitsur dum a ṭuan lio mi asilole a ṭih mi hna cu– Phungbia nih a onh bang in – inn ah a ṭinter hna. 57Ralkap tlangpi cu an chuak i Emmaus thlanglei ah khan hmunhma an la. Cu tikah Judas nih annih kha, 58"Nan hriamnam i tlaih ulaw ralṭha ngai in dir u; cun thaizing zingka ahcun kanmah le kan hmunthiang hrawh dih awkah aa pum mi Jentailmi hna cu doh awkah timhcia in um tuah u. 59Dir in kan miphun le kan Hmunthiang a rawh cuanh nakin cun ral ah thih a ṭha deuh. 60Vancung nih a ṭha a ti ning poh in tuah ko seh,” tiah a ti hna.